Στα κορυφαία έργα του αξέχαστου
Μάνου Λοΐζου
περιλαμβάνονται τα «Νέγρικα» που αναφέρονται στον αγώνα επιβίωσης των μαύρων της ΑμερικήςΤα «Νέγρικα», ο σπουδαίος αυτός κύκλος τραγουδιών του Μάνου Λοΐζου (σύνθεση) και του Γιάννη Νεγρεπόντη (στίχοι) στον οποίο εντάσσεται και το παραπάνω τραγούδι, αποτελούν καρπό των πολιτικών και μουσικών αναζητήσεων των δύο δημιουργών, αλλά και του εξαιρετικά φορτισμένου πολιτικού κλίματος των μέσων της δεκαετίας του '60, που σφραγίστηκε από δυναμικούς φοιτητικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.
Σε αυτόν τον κύκλο τραγουδιών, που αναφέρεται στον αγώνα επιβίωσης των μαύρων της Αμερικής, βρίσκουν καλλιτεχνική έκφραση «Ο νέγρος ο ζωγράφος», «Ο γέρο νέγρο Τζιμ», «Τι έχουν να χωρίσουνε», «Προσευχή», «Στον πόλεμο ο Τζο», «Κρίμα σε σένα νέγρο Μπιγκ», «Για δυο δολάρια», «Η πόρνη η Τζέιν», «Ο δικαστής ο Μπερντ», «Κι αν συ λευκός, νέγρος εγώ».
Ο Μάνος Λοΐζος δεν είχε καμία ψευδαίσθηση για το ρόλο του ιμπεριαλισμού.
Την ξεκάθαρη θέση του την εκφράζει στη συνέντευξή του, στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή» (27/12/1966), με αφορμή την παρουσίαση των συγκεκριμένων τραγουδιών: «Τα γρανάζια του ιμπεριαλισμού, με την εξουθενωτική εκμετάλλευση εκατομμυρίων ανθρώπων, βρίσκονται σε τρομακτική υπερλειτουργία στις δυτικές χώρες. Τα αποτελέσματα είναι σε όλους γνωστά: ο πόλεμος του Βιετνάμ, το φυλετικό, το Κυπριακό, η αναβίωση του φασισμού σε πολλές χώρες, ο κίνδυνος της δικτατορίας στον τόπο μας. Το τεράστιο τέρας που άλλοτε λέγεται φασισμός, άλλοτε μιλιταρισμός και άλλοτε δημοκρατία δυτικού τύπου - που δεν είναι τίποτ' άλλο παρά προσωπεία του ιμπεριαλισμού - στέκεται από πάνω μας απειλητικό. Και η αντίδρασή μας είναι να τα ξεσκεπάσουμε και να φωνάξουμε μ' όλη μας τη δύναμη ενάντιά τους - μια και η ζωή μας είναι άμεσα συνδεδεμένη μαζί τους. Είμαστε πια συνειδητοί, "γνωρίζουμε"».
Οσον αφορά στη μουσική, στα «Νέγρικα» ο συνθέτης κάνει την πρώτη απόπειρα συνύπαρξης με τους σύγχρονους διεθνείς νεανικούς ρυθμούς και τα ηλεκτρικά όργανα.
Για τις μουσικές και ενορχηστρωτικές επιλογές του, σημειώνει: «Για μένα η μουσική είναι μέσον. Τα εκφραστικά μου μέσα πηγάζουν απ' αυτό που θέλω να πω. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, των "Νέγρικων" χρησιμοποίησα για πρώτη φορά ηλεκτρικές κιθάρες και όργανο στην ορχήστρα μου όπως και ρυθμό σέικ, μποστέλα κ.ά. Για μένα το φαινόμενο γιε γιε είναι φαινόμενο που καθρεφτίζει την εποχή μας. Το σέικ δεν έχει καμιά σχέση με το τσα-τσα ή το μάμπο - ρυθμούς μάλλον αισθησιακούς. Οι σύγχρονοι ρυθμοί είναι ρυθμοί διαμαρτυρίας, μοναξιάς και αυτοβασανισμού. Και η ποίηση των "Νέγρικων" με οδήγησε σ' αυτούς, γιατί τα θέματά τους μιλάνε για αδικία και εκμετάλλευση - προβλήματα που έχουν απήχηση σ' όλο τον κόσμο».
Τα «Νέγρικα», τραγουδισμένα αρχικά από την Μαρία Φαραντούρη και τον Γιώργο Ζωγράφο πρωτοπαρουσιάστηκαν σε συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και σε κάποιες ακόμη συναυλίες λίγο πριν τη δικτατορία του '67, όμως δεν πρόλαβαν τότε να δισκογραφηθούν.
Μια απ' αυτές τις συναυλίες - οργανωμένη από την Πανσπουδαστική - είχε προγραμματιστεί για την ...21η Απριλίου 1967 και, βέβαια, δεν έγινε ποτέ. Ο συγκεκριμένος κύκλος τραγουδιών, όπως και αρκετά ακόμα τραγούδια από το προδικτατορικό πολιτικό υλικό του Μ. Λοΐζου, δε θα ξαναδούν το φως για τα επόμενα χρόνια έως τη μεταπολίτευση.
Το 1975 πλέον, και αφού ήδη έχει ηχογραφήσει τα σκόρπια πολιτικά τραγούδια του, εκείνα που είχε κόψει η προδικτατορική και δικτατορική λογοκρισία στο δίσκο «Τα τραγούδια του δρόμου», ο Μάνος Λοΐζος, αποφασίζει να ηχογραφήσει και τα «Νέγρικα», με ερμηνεύτρια την Μαρία Φαραντούρη
«Ο γερο νεγρο Τζιμ/ σ' ολόκληρο το Χάρλεμ/, ε, γερο νεγρο Τζιμ/, κορνέτα δεύτερη/ δεν είχε σαν εσένα...Γιατί να καιν στο Νότο τη σοδειά/ όταν πεινάν στον κόσμο τα παιδιά/ ποιοι και γιατί/ σκοτώσανε τον Τζον/ τι θέλουν τα παιδιά μας στα Βιετνάμ;», «Μονόχειρας ο Τζο/ ζητάει δουλειά/ μα τι δουλειά να κάνει/ που το δεξί έχει χάσει/ πέρα στο Βιετνάμ/ και πού 'χει μαύρη πέτσα/ θυμήθηκαν ξανά/ τον νέγρο Τζο τον ήρωα/ τον λεν αληταρά/ τις πόρτες δεν ανοίγουν στον Τζο τον φουκαρά..», «Νέγρο Χριστό, ζωγράφισε ο Τζακ/ ο Νέγρος ο ζωγράφος με τη χρυσή καρδιά/ ο Τζακ που είναι γνωστός σε όλο το Καρτιέ Λατέν/ Τι ξέρουν οι λευκοί απ' το Χριστό/ τι ξέρουν απ' τα πάθη του, τι ξέρουν;»...