Γράφτηκε από τον Ηρωδίων Σουλόπουλος
Αγαπητοί,έγινα κοινωνός της προσπάθειάς σας ν' αναγνωριστεί το ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ως άϋλη πολιτιστική Κληρονομιά στον κατάλογο της UNESCO.
Αν και φύσει δύσπιστος σε τέτοιου είδους “πρωτοβουλίες” της UNESCO, πρέπει να παραδεχθώ πως πλέον παγκοσμίως γίνονται αντίστοιχες καταχωρήσεις και άλλων κρατών και πολιτιστικών κληρονομιών , η δε Ελλάδα είναι ουραγός.
Γνωρίζω επίσης την ίδια προσπάθεια που κάνει το ΑΡΧΕΙΟ ΚΟΥΝΑΔΗ για τον ίδιο ακριβώς λόγο, αναφορικά με το ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ , αλλά δεν γνωρίζω άν το κάνετε μαζί , ανεξάρτητα, ή εκ παραλλήλου.
Οπως επίσης γνωρίζω την προσπάθεια που κάνει το ΜΕ.ΚΕ.ΠΟ ΕΠΟΜΕΝΟΙ του Θανάση Πολυκανδριώτη για το ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ, ομοίως για την εγγραφή του ως άϋλη πολιτιστική Κληρονομιά στον κατάλογο της UNESCO.
Επί του συγκεκριμένου όμως, και αφού έχω προσωπικά βιώματα και έχοντας διαβάσει το βιβλίο του Πάνου Σαββόπουλου για το Ρεμπέτικο, το βιβλίο και τις εκπομπές του Π. Κουνάδη, όλες τις βιογραφίες των λεγομένων Ρεμπετών, αλλά μελετώντας και τον γλωσσολόγο Νίκο Σαραντάκο που αφιερώνει πολλά άρθρα για το έτυμον της λέξεως και της κοινωνικής του φύσης και χρονικής οριοθέτησης, έχω να πώ τα εξής:
Γνωρίζω επίσης την ίδια προσπάθεια που κάνει το ΑΡΧΕΙΟ ΚΟΥΝΑΔΗ για τον ίδιο ακριβώς λόγο, αναφορικά με το ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ , αλλά δεν γνωρίζω άν το κάνετε μαζί , ανεξάρτητα, ή εκ παραλλήλου.
Οπως επίσης γνωρίζω την προσπάθεια που κάνει το ΜΕ.ΚΕ.ΠΟ ΕΠΟΜΕΝΟΙ του Θανάση Πολυκανδριώτη για το ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ, ομοίως για την εγγραφή του ως άϋλη πολιτιστική Κληρονομιά στον κατάλογο της UNESCO.
Επί του συγκεκριμένου όμως, και αφού έχω προσωπικά βιώματα και έχοντας διαβάσει το βιβλίο του Πάνου Σαββόπουλου για το Ρεμπέτικο, το βιβλίο και τις εκπομπές του Π. Κουνάδη, όλες τις βιογραφίες των λεγομένων Ρεμπετών, αλλά μελετώντας και τον γλωσσολόγο Νίκο Σαραντάκο που αφιερώνει πολλά άρθρα για το έτυμον της λέξεως και της κοινωνικής του φύσης και χρονικής οριοθέτησης, έχω να πώ τα εξής:
1) Ο λαϊκός μας πολιτισμός , χρειάζεται “διεθνή “Unescoκή” ταυτότητα ; Και εάν ναί πώς θα την οριοθετήσουμε στους αρμοδίους της UNESCO στην αγγλική γλώσσα και χωρίς να κάνουμε λάθη και μετά κάνουν και αυτοί λάθη στην αναγνώριση ή στην απόρριψη ;
2) Γνωρίζουμε πως οι “Ρεμπέτες” δεν όριζαν τον εαυτό τους ως τέτοιο: πχ. στο 7ο λεπτό ομιλεί ο Μπαγιαντέρας και ακούει την λέξη Ρεμπέτης αλλά δε μπορεί να το προσδιορίσει τι σημαίνει μιάς και Θεωρούσε τον εαυτό του ως ΛΑΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ!www.youtube.com/watch?v=5BMsZO5uRz4
3) Το δημοτικό τραγούδι : “ άίντες κι' ας ρεμπελέψουμε ρεμπέτες να γενούμε” που μας μαρτυρεί από τη Σύμη ( ;) ο Σίμων Καράς, δεν είναι παλαιότερο της εποχής που προσδιορίζετε ως ρεμπέτικο ;
4) Οι “ρεμπέτες” του Πειραιά, δεν ήταν όλοι νησιώτες ή Μ.Ασιάτες, αλλά και Μοραϊτες και Θεσαλλοί και από άλλα μέρη.
5) Τα Δημοτικά Ασίκικα από το γνωστό Αρκαδικό Ασίκικο Καφενείο και ο “ Ασίκης από το Λειβάρτζι”, τι ήταν ;
6) Τα Πατρινά και τα Σπαρτιάτικα αστικά λαϊκά , τι ήταν ;
7) Τα τραγούδια του Ψυρρή που καταγράφει ο Θ. Βελιανίτης τι ήταν ;
Και ο κατάλογος αναφορών, δεν έχει τελειωμό !!!
Και ο κατάλογος αναφορών, δεν έχει τελειωμό !!!
Πριν από λίγο καιρό κληθήκαμε ως ''φορείς'' του ''ρεμπέτικου'' τραγουδιού, να συμμετάσχουμε σε μια πρόταση για την κατοχύρωση του είδους ως στοιχείο άυλης παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς στην UNESCO
Μάλιστα!...Το Αρχείο Κουνάδη και ο Θ. Πολυκανδριώτης κλήθηκαν; Δεν μπορούνα να προσφέρουν σε κάτι ; Από τους μουσικούς πάλι, που βιώνουν αυτό που θέλετε να κατοχυρώσετε, μόλις και μετά βίας το έμαθαν και ήρθαν ελάχιστοι.
Κύριοι,
η εντύπωση που μας δημιουργήθηκε είναι πως η όλη προσπάθεια γίνεται ασυντόνιστα, αφενός με τους ενδιαφερομένους, αφετέρου με την Πολιτεία, όταν το ίδιο το υπουργείο δεν είχε να παρουσιάσει κανένα στατιστικό για το πόσο δημοφιλές είναι το είδος αυτό σήμερα, πόσοι λαϊκοί μουσικοί αναπαράγουν το συγκεκριμένο είδος πανελλήνια αλλά και παγκόσμια, ενώ όλως αορίστως μας ζητά επιστολές-δηλώσεις-σχέσεων μας με το είδος προτρέποντας μας να διαβάσουμε σε ιστοσελίδα έναν ημιτελή ορισμό ( ετυμολογικά και ως κοινωνικό φαινόμενο ) , με ιστορικά κενά και έλλειψη βιβλιογραφίας και καθόλου νομική τεκμηρίωση (!)
Ερευνητές, συλλέκτες, μουσικολόγοι, δημοσιογράφοι, λαϊκοί μουσικοί, δάσκαλοι λαϊκής μουσικής, ερασιτέχνες μουσικοί και οποιοσδήποτε μπορεί στην παρακάτω διεύθυνση (Εγγραφή του «Ρεμπέτικου» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς http://ayla.culture.gr/?p=444#_ftn3) να διαβάσει τον ορισμό και μέσα στο ελάχιστο υπόλοιπο διάστημα να καταθέσει την επιστολή του (προτιμότερο στην αγγλική γλώσσα για ευνόητους λόγους είτε με e-mail με ψηφιακή υπογραφή, είτε με παράδοση του γράμματος στους αρμοδίους αντιπροσώπους του υπουργείου.
Μάλιστα!...Το Αρχείο Κουνάδη και ο Θ. Πολυκανδριώτης κλήθηκαν; Δεν μπορούνα να προσφέρουν σε κάτι ; Από τους μουσικούς πάλι, που βιώνουν αυτό που θέλετε να κατοχυρώσετε, μόλις και μετά βίας το έμαθαν και ήρθαν ελάχιστοι.
Κύριοι,
η εντύπωση που μας δημιουργήθηκε είναι πως η όλη προσπάθεια γίνεται ασυντόνιστα, αφενός με τους ενδιαφερομένους, αφετέρου με την Πολιτεία, όταν το ίδιο το υπουργείο δεν είχε να παρουσιάσει κανένα στατιστικό για το πόσο δημοφιλές είναι το είδος αυτό σήμερα, πόσοι λαϊκοί μουσικοί αναπαράγουν το συγκεκριμένο είδος πανελλήνια αλλά και παγκόσμια, ενώ όλως αορίστως μας ζητά επιστολές-δηλώσεις-σχέσεων μας με το είδος προτρέποντας μας να διαβάσουμε σε ιστοσελίδα έναν ημιτελή ορισμό ( ετυμολογικά και ως κοινωνικό φαινόμενο ) , με ιστορικά κενά και έλλειψη βιβλιογραφίας και καθόλου νομική τεκμηρίωση (!)
Ερευνητές, συλλέκτες, μουσικολόγοι, δημοσιογράφοι, λαϊκοί μουσικοί, δάσκαλοι λαϊκής μουσικής, ερασιτέχνες μουσικοί και οποιοσδήποτε μπορεί στην παρακάτω διεύθυνση (Εγγραφή του «Ρεμπέτικου» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς http://ayla.culture.gr/?p=444#_ftn3) να διαβάσει τον ορισμό και μέσα στο ελάχιστο υπόλοιπο διάστημα να καταθέσει την επιστολή του (προτιμότερο στην αγγλική γλώσσα για ευνόητους λόγους είτε με e-mail με ψηφιακή υπογραφή, είτε με παράδοση του γράμματος στους αρμοδίους αντιπροσώπους του υπουργείου.
Όλοι οι παραπάνω, ασχέτως εάν συμφωνούν ή όχι με την πρόταση που θα κατατεθεί και ορίζει το τι είναι ‘’ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ’’ ( ουσιαστικά πρόταση καθηγ. Λ. Λιάβα ) απορούν με το πόσο γρήγορα γίνονται όλα αυτά και πόσο δουλεία θα έχουν στο μέλλον για να αποδείξουν ότι ο τίτλος αυτός: ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ, είναι “λόγιος χαρακτηρισμός” που στην ουσία δεν ίσχυσε ποτέ, αφού οι φορείς του Ρεμπέτικου, δεν αυτοαποκαλούντο έτσι !!, παρότι υπάρχουν δημοτικά και άλλα τραγούδια με τις λέξεις ρεμπέτης, ρεμπέτες, ρεμπελέψουμε κ.λ.π.
Επίσης παρατηρείται ότι και η συμμέτοχη των μελών της πραγματικής ενεργής κοινότητας των μουσικών και οργανοποιών, στο θέμα αυτό περιορίστηκε και σε χρόνο αλλά και σε θέση, όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα, από τους λόγιους φορείς και ιθύνοντες, οι οποίοι συνήθως μελετούν τον λαϊκό πολιτισμό μακριά από αυτόν και από τα γραφεία τους !!!
Μετά από κάποιες συζητήσεις με παλιότερους του είδους κατέληξα να ζητήσω την άποψη ενός δάσκαλου του είδους του οποίου δεν αναφέρω τ' όνομα του προς το παρόν, αλλά έμεινε έκπληκτος και αυτός με το ότι κάποιος τόσο εύκολα ορίζει το τι είναι ‘’ρεμπέτικο’’ και το καταθέτει και το κατοχυρώνει στον κατάλογο αυτό των άυλων ‘’μνημείων’’ της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς … !!!
Και τα τραγούδια ; οι συνθέσεις και οι συνθέτες ; Τα ‘’Ρεμπέτικα τραγούδια’’ θα γίνουν τα ‘’ δομικά υλικά ’’ , του μνημείου που οικοδομείται, ως άλλα μάρμαρα του Παρθενώνα που φυλάσσονται για να πληρώνει τίμημα και δικαιώματα όποιος θέλει να τα ακούσει ή να τα αναπαράγει ; Προς όφελος ποίου αυτό το έσοδο του Ν. 2121/93 ; Του κράτους ; της ΑΕΠΙ ; θα γίνει νέος φορέας;
Και τα τραγούδια ; οι συνθέσεις και οι συνθέτες ; Τα ‘’Ρεμπέτικα τραγούδια’’ θα γίνουν τα ‘’ δομικά υλικά ’’ , του μνημείου που οικοδομείται, ως άλλα μάρμαρα του Παρθενώνα που φυλάσσονται για να πληρώνει τίμημα και δικαιώματα όποιος θέλει να τα ακούσει ή να τα αναπαράγει ; Προς όφελος ποίου αυτό το έσοδο του Ν. 2121/93 ; Του κράτους ; της ΑΕΠΙ ; θα γίνει νέος φορέας;
Στα λεγόμενα τραγούδια του ‘’ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ’’ οι παραγωγές έχουν ήδη περάσει σχεδόν τα 100 χρόνια τώρα και εκτός των παραδοσιακών κομματιών χωρίς σύνθετη , για πολλά τραγούδια έχει περάσει το χρονικό όριο των δικαιωμάτων των συνθετών (Τούντας, Σκαρβέλης, Νταλγκάς, Παπάζογλου, Γιοβάν Τσαούς Ανέστος Δελιάς) εφόσον έχουν περάσει και αυτά τα 70 χρόνια από το θάνατο των συνθετών ( οπότε είναι ήδη εκτός δικαιωμάτων και μπορούν οι σημερινοί λαϊκοί μουσικοί να τα ηχογραφούν και αναπαράγουν ελευθέρα μιας που οι ίδιοι είναι οι ζωντανοί φορείς που τα φέρουν ως μέρος της παράδοσης.
Εγώ δεν είμαι ποιητής, ούτε μουσικός, ούτε τραγουδιστής ούτε καν μουσικολόγος όπως πολλοί από εσάς . Λαϊκός άνθρωπος είμαι που θεωρεί πιο τίμιο και ηθικό να προσφέρει την τέχνη του ( που δεν είναι και τόσο λαϊκή, μιας που η πληροφορική που ασχολούμαι είναι μάλλον σε θέση VIP στην εποχή μας) στους φίλους λαϊκούς μουσικούς που ‘’πολεμάνε’’ στην κυριολεξία με το ήθος και τις αξίες τους να επιζήσουν καθημερινά, παρά στις τράπεζες και στο μοντέλο όπου σήμερα εξαλείφει την ίδια την ανθρωπότητα.
Καταλαβαίνω τις ανάγκες της κατοχύρωσης όταν το κάνουν όλες οι χώρες για το δικό τους λαϊκό πολιτισμό. Καταλαβαίνω και την προβολή και τη δόξα των ατόμων και των φορέων που θα τα καταφέρουν, αλλά αγαπητοί, πριν οριοθετήσετε τεχνικά, κοινωνικά , νομικά, μουσικολογικά και Unesco-κικά, το τι ειναι ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ, όπως μου έλεγαν οι παλαιοί λαϊκοί άνθρωποι: ‘’Τραβά και σε καμία ταβέρνα ρε μεγάλε να δεις και πως είναι πραγματικά!’’ Αφήστε τα τραγουδάκια να είναι πάντα ελευθέρα όπως νιώθανε και για αυτά οι δημιουργοί τους παρόλο που και τότε άνθιζε η εποχή της εμπορικότητας …”
Καταλαβαίνω τις ανάγκες της κατοχύρωσης όταν το κάνουν όλες οι χώρες για το δικό τους λαϊκό πολιτισμό. Καταλαβαίνω και την προβολή και τη δόξα των ατόμων και των φορέων που θα τα καταφέρουν, αλλά αγαπητοί, πριν οριοθετήσετε τεχνικά, κοινωνικά , νομικά, μουσικολογικά και Unesco-κικά, το τι ειναι ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ, όπως μου έλεγαν οι παλαιοί λαϊκοί άνθρωποι: ‘’Τραβά και σε καμία ταβέρνα ρε μεγάλε να δεις και πως είναι πραγματικά!’’ Αφήστε τα τραγουδάκια να είναι πάντα ελευθέρα όπως νιώθανε και για αυτά οι δημιουργοί τους παρόλο που και τότε άνθιζε η εποχή της εμπορικότητας …”
Με εκτίμηση μεν στην προσπάθεια, αλλά με πολλές επιφυλάξεις για τον τρόπο που μεθοδεύεται και μάλιστα με ελλειπή στοιχεία ανθρώπων, φορέων και βιβλιογραφίας
Ηρωδίων Σουλόπουλος
Αναδημοσίευση από το aptaliko.gr